Splot ramienny

Splot ramienny.

1.      Geneza  splotu  ramiennego

2.      Podział  anatomiczny  i  topograficzny

3.      Gałęzie  krótkie

4.      Gałęzie  długie

5.      zestawienie  unerwienia  ruchowego  i  czuciowego  kończyny  górnej

6.      Uwagi  końcowe.

Ad 1.  

Jest  splotem  somatycznym  dla  kończyny  górnej  i  mięśni  powierzchownych  grzbietu  z  wyjątkiem  mięśnia  czworobocznego, powstaje  z  gałęzi  brzusznych  nerwów  rdzeniowych  neuronów  C₅ – Th₁

gałęzi  brzusznych  n.  rdzeniowych – tzw.  korzenie  splotu

-         nerwy  rdzeniowe  C₅  i  C₆  łączą  się  w  pień  górny;

-         nerw  rdzeniowy  C₇  przedłuża  się  w  pień  środkowy;

-         nerw  rdzeniowy  C₈  i  Th₁  w  pień  dolny  splotu  ramiennego.

Każdy  z  tych  3  pni  rozwidla  się  na  część  przednią  i  tylną.

Wyróżniamy następujące pęczki:

-         części  tylne  wszystkich  3  pni  łączą  się  w  pęczek  tylny;

-         części  przednie  pnia  górnego  i  środkowego  w  pęczek  boczny;

-         część  przednia  pnia  dolnego  tworzy  pęczek  przyśrodkowy.

Nazwy  pęczków  wywodzą  się  od  ich  położenia  wzg.  tętnicy  pachowej,  która  pomiędzy  nimi  przebiega.

Pęczki  są  swoiste  jedynie  dla  splotu  ramiennego.

Pęczki  są  najważniejszą  częścią  splotu,  dają  początek  wszystkim  jego  nerwom – 8  krótkim  i  6  długim.

Nerwy krótkie – 7 spośród 8  nn.  krótkich  splotu  ramiennego,  wywodzi  się  z  pęczka  bocznego,  a tylko 1  tj.  nerw  pachowy  pochodzi  z  pęczka  tylnego. Od pęczka przyśrodkowego nie odchodzi zasadniczo żaden n. krótki, a od pęczka tylnego tylko jeden.

Nerwy długie – z pęczka bocznego wywodzi się n. mięśniowo – skórny i korzeń boczny n. pośrodkowego (1,5 nerwu), z pęczka tylnego wywodzi się tylko jeden nerw – promieniowy. Pozostałe nerwy długie wywodzą się z pęczka przyśrodkowego, zaliczamy do nich:

-         korzeń  przyśrodkowy  n. pośrodkowego;

-         n. łokciowy;

-         n. skórny  przyśrodkowy  ramienia;

-         n. skóry  przyśrodkowy  przedramienia.

N. pośrodkowy  jest  zatem  jedynym  nerwem,  który  formuje  się  aż  z  2  pęczków:  bocznego  i  przyśrodkowego.

Wprawdzie  pęczek  przyśrodkowy  nie  oddaje  żadnych  nerwów  krótkich,  ale  za  to  oddaje  największą  ilość  nerwów  długich  (aż  3,5).

Ad 2.

Podział anatomiczny. 

Dzieli  splot  ramienny  na: 

-         5  jego  korzeni; 

-         3  pnie  (górny,  środkowy,  dolny); 

-         3  pęczki  (boczny,  przyśrodkowy  tylny);

-         14  gałęzi  w  tym  8  nerwów  krótkich  i  6  długich.

Podział  ten  odzwierciedla  więc  budowę  splotu  ramiennego.

 

Podział topograficzny.

Odzwierciedla  topografię,  wyróżnia  się  tu  2  części:

-         nadobojczykową  (korzenie  i  pnie,  nn.  krótkie);

-         podobojczykową  (pęczki  i  nn.  długie).

W  części  nadobojczykowej  splot  leży  najpierw  w  szczelinie  tylnej  mięśni  pochyłych  razem  z  tętnicą  podobojczykową,  a  niżej  w  tzw.  trójkącie łopatkowo – obojczykowym. W części podobojczykowej splot z początku znajduje się głęboko w jamie pachowej, po czym rozwidla się po całej kończynie górnej.

Ad 3. 

Nazwa nerwy krótkie wynika  nie  z  bezwzględnego  wymiaru  długościowego,  ale  z  faktu  niezaopatrywania  części  wolnej  k.  górnej,  zaopatruje  ona  tylko  mięśnie  obręczy  i  większość  mięśni  powierzchownych  grzbietu.

Zasięg unerwienia.

Nazwa n. krótkiego.	Zasięg
1.n. grzbietowy  łopatki  2. n. podobojczykowy  3. n. nadłopatkowy  4. nn. piersiowe  przednie  5. n. piersiowy długi   6. nn. podłopatkowe  7. n. piersiowo - grzbietowy  8. n. pachowy	mm. równoległoboczne  większy  i  mniejszy, dźwigacz łopatki. m.podobojczykowy. m. nadgrzebieniowy,  m. podgrzebieniowy m. piersiowy  większy  i  mniejszy  oraz  skóra  okolicy sutkowej.  m. zębaty przedni. m. podłopatkowy i m. obły większy m. najszerszy  grzbietu. m. naramienny; m. obły  mniejszy,  oraz  skórę  okolicy  bocznej  ramienia.

Ad 4. 

Spośród 6 nn. długich tylko dwa z nich są czuciowe:

-         n.  skórny  przyśrodkowy  ramienia;

-         n.  skórny  przyśrodkowy  przedramienia,

oba  wywodzą  się  z  pęczka  przyśrodkowego  i  zgodnie  ze  swoją  nazwą  zaopatrują  równoimienne  obszary  skóry.

Pozostałe nn. długie są mieszane ruchowo – czuciowe:

Trzy  z  nich  tj.:

-         n.  mięśniowo – skórny;

-         n.  pośrodkowy;

-         n.  łokciowy.

zawiadują  mięśniami  na  części  przedniej  kończyny  górnej tj. zginaczami.

Podczas gdy strona tylną wyprostną zawiaduje tylko jeden nerw tj.

n.  promieniowy, który jest uniwersalnym nerwem wszystkich prostowników.

Zginacze  nie  mają  uniwersalnego pojedynczego nerwu, natura  wyposażyła  je  aż  w  3  nerwy,  co  odzwierciedla  większą  funkcją  zgięciową  kończyny górnej.

Wszystkie  nerwy  długie  powstają  w  jamie  pachowej.

Nerwy czuciowo – ruchowe.

Nerw mięśniowo – skórny (n. musculocutaneus) wchodzi  z  jamy pachowej  do  bruzdy  przyśrodkowej  m.  dwugłowego  ramienia,  po  czym  zmierza  ku  bokowi  i  perforuje  m.  kruczo – ramienny,  rozkrzewia  się  w  mięśniu  ramiennym  i  dwugłowym  ramienia  nad  zgięciem  łokciowym,  wychodzi  na  powięź  i  jako  n.  skórny  boczny  przedramienia  ma  równoimienny  zabieg  unerwienia  czuciowego.

ruchowo zaopatruje  ruchowo  wszystkie  3  zginacze  ramienia; 

czuciowo zaopatruje  skórę  okolicy  bocznej  przedramienia.

Nerw łokciowy (n. ulnaris) - z  jamy  pachowej  wstępuje  do  bruzdy  przyśrodkowej  m.  dwugłowego  ramienia  perforuje  błonę międzymięśniową  ramienia  owija  się  w  bruździe  n.  łokciowego  k.  ramiennej.

Na  przedramieniu  pilotuje  go m. zginacz łokciowy nadgarstka (flexor  carpi  ulnaris). W  1/3  dolnej  przedramienia  wysyła  on  gałąź  grzbietową  ręki,  a  sam  jako  już  gałąź  dłoniowa  ręki  zstępuje  na  dłoń  ominąwszy kanał nadgarstka,  gdzie  dzieli  się  na  gałąź  powierzchowną  i  głęboką.

Nerw  łokciowy  przez  ramie  przebiega  tranzytem J.

Na  przedramieniu  zaopatruje  tylko  swego  „towarzysza”  tj.  zginacza  głębokiego  palców  (dla  palców  IV  i  V).

Na  ręku  zaopatruje ruchowo  prawie  wszystko:

-         wszystkie  mm.  kłębika;

-         wszystkie  mm.  międzykostne;

-         III  i IV  m. glistowaty

-         1,5  m.  z  kłębu  kciuka tj.: m. przywodziciel kciuka  i  głowę  głęboką  m. zginacza  krótkiego  kciuka.

czuciowo  na  dłoni  zaopatruje  skórę  w  kierunku  łokciowym  od  IV  palca,  na  grzbiecie  ręki  jej  połowę  łokciową.

Nerw pośrodkowy (n. medianus) – zawdzięcza   swą  nazwę  przebiegowi  w  osi  k.  górnej, z  jamy  pachowej  zstępuje  do  bruzdy  przyśrodkowej  m.  dwugłowego  ramienia,  gdzie  przebiega  jedynie  tranzytem, wstępuje  do  dołu  łokciowego,  przeszywa  mięsień  nawrotny  obły,  gdzie  uzyskuje  przebieg  pomiędzy  powierzchownymi, a  głębokimi  zginaczami  przedramienia. Jako  jedyny  z  nerwów  przechodzi  przez  kanał  nadgarstka  na  rękę,  gdzie  oddaje  nerwy  czuciowe  i  ruchowe.

ruchowo zaopatruje:

-         na  ramieniu  nic  nie  zaopatruje;

-         na  przedramieniu – ruchowo zaopatruje prawie wszystkie zginacze z wyj. części m. łokciowego;

-         na  ręku zaopatruje:

·        I  i II  m.  glistowaty;

·        odwodziciel  krótki  kciuka;

·        przeciwstawiacz  kciuka

·        głowę  powierzchowną  zginacza  krótkiego  kciuka.

zasięg unerwienia czuciowego – zaopatruje  skórę  dłoni  w  kierunku  promienistym  od  osi  IV  palca.

Nerw promieniowy (n. radialis) - opuszczając  jamę  pachowa  spiralnie  okala  trzon  kości  ramiennej  i  tam  przebiega  w  bruździe  n. promieniowego  pomiędzy  3  głowami  m.  trójgłowego  ramienia. By  nie  pozostać  na  stronie  wyprostnej  stawu  łokciowego  wstępuje  do  bruzdy  bocznej  n.  dwugłowego  ramienia  i  dołu  łokciowego,  gdzie  rozdwaja  się  na  gałąź  powierzchowna  i  głęboką.

-         gałąź  powierzchowna  przebiega  w  bruździe  promieniowej  przedramienia  po  czym  wstępuje  na  grzbiet  ręki;

-         gałąź  głęboka  perforuje  m. odwracacz wobec  czego  przechodzi  do  prostowników,  w  których  się  rozkrzewia.

ruchowo zaopatruje: 

-         wszystkie  prostowniki  ramienia  i  przedramienia;

czuciowo zaopatruje:

-         skórę  okolicy  tylnej  ramienia  i  przedramienia,  połowę  grzbietu  ręki.

N. promieniowy,  pośrodkowy  i  łokciowy  zaopatruje  mięśnie  w  2  sąsiednich  odcinkach tj.: 

-         promienisty  na  ramieniu  i  przedramieniu;

-         łokciowy  i  pośrodkowy  na  przedramieniu  i  na  ręce.

Ad 5_.    

Unerwienie ruchowe kończyny górnej.

obręcz    (nn. krótkie)	n. pachowy	m. naramienny    m. obły mniejszy
	n. nadłopatkowy	m. nadgrzebieniowy    m. podgrzebieniowy
	nn. podłopatkowe	m. podłopatkowy    m. obły większy
ramię     (nn. długie)	n. mięśniowo - skórny	mm. wszystkie zginacze
	n. promieniowy	mm. wszystkie prostowniki
przedramię    (nn. długie)	n. promieniowy	mm. wszystkie prostowniki
	n. pośrodkowy	mm. zginacze
	n. łokciowy
ręka    (nn. długie)	n. łokciowy	wszystkie
	n. pośrodkowy

                                   Unerwienie czuciowe kończyny górnej

Obręcz – 1  nerw  z  przodu  i z  tyłu:

-         nn. nadobojczykowe  ze  splotu  szyjnego;

Ramię – 3  nerwy:

-         n. skórny  przyśrodkowy  ramienia;

-         n. skórny  tylny  ramienia (od n. promieniowego);

-         n. skórny  boczny ramienia (od n. pachowego);

Przedramię – 3 nerwy:

-         n. skórny  przyśrodkowy  przedramienia;

-         n. skórny  tylny  przedramienia (od n. promieniowego);

-         n. skórny  boczny przedramienia (mięśniowo – skórnego).

Ręka – po  stronie  dłoniowej  2  nerwy:

-         n. pośrodkowy -  2/3 dłoni  i  3,5  palca;

-         n. łokciowy reszta

nerwy  ze  strony  dłoniowej  przechodzą  również  na  paliczki  grzbietu  ręki.

Ręka – po stronie grzbietowej 2 nerwy:

-         n. łokciowy;

-         n. promieniowy.

do połowy, tylko do paliczków środkowych.

Ad. 6.

Uszkodzenia nerwów.

-         nerwu  promieniowego  powoduje  rękę  opadającą – nie  działają  prostowniki;

-         nerwu  łokciowego – ręka  szponiasta,  bo  porażeniu  ulegają  mięśnie  międzykostne;

-         nerwu  pośrodkowego – daje  2  objawy:

·        ręka  błogosławiąca  (położnika)

·        ręka  małpia – porażony  mięsień  przeciwstawiacz.